تطور گفتمان مهدویت در اسلام تا پایان قرن چهارم هجری

thesis
abstract

مهدویت، تفکری مبنایی و ریشه ای است که جزء ارکان اصلی هر دینی از جمله اسلام محسوب می شود. گفتمان مهدویت تا اواخر قرن چهارم هجری تطورات مختلف به خود گرفت و در قالب گفتمان های متفاوت و گاه متمایز بروز پیدا کرد. گفتمانهای تاریخی، سیاسی، کلامی و عرفانی در طول تاریخ، مداومت و استمرار زیادی داشته به همین دلیل فهم تطوری این گفتمانها می تواند وجه مسلط و غالب گفتمانی را در هر دوره مشخص کند. در این پژوهش شناسایی گفتمانها و یافتن مختصات و شاخصهای هر یک از آنها و در مرحله آخر، یافتن وجه غالب گفتمانی مورد توجه قرار گرفته است. روش پژوهش به صورت کمی و توصیفی انجام گرفته به طوری که تطور هر یک از گفتمانها در چهار قرن نخست هجری مورد بررسی قرار گرفته است. وجه غالب گفتمانی در هر قرن متفاوت است به طوری که گفتمان تاریخی گرچه در همه قرون تداوم یافته، در سده نخست اسلام نقش پررنگ تری داشته است. گفتمان سیاسی در کنار گفتمان تاریخی در قرن دوم هجری بیشترین فراوانی را داشته ولی از قرن سوم به بعد گفتمان کلامی در رأس گفتمانها قرار گرفت. گفتمان عرفانی در قرن سوم توانست با ارائه ی شاخص های جدید، مهدویت را بیان کند ولی تسلط گفتمان کلامی موجب شد این گفتمان نتواند آنگونه که باید خود را نشان دهد. بنابراین در قرن چهارم وجه غالب با گفتمان کلامی بوده است.

similar resources

تاثیر عوامل سیاسی بر تطور گفتمان عقلانیت در مذاهب کلامی تا پایان قرن چهارم هجری قمری

این رساله به بررسی ارتباط عوامل سیاسی باتطور گفتمان عقلانیت درمذاهب کلامی می پردازد. منظور ازگفتمان عقلانیت رویکردهای روشی است که متکلمان جهت اثبات عقاید دینی به کار گرفتند. سیر تحولات تاریخ اسلام ویافته های نظری بسیاری ازمحققان، نشان گر ارتباط متقابل تحولات سیاسی، فرهنگی واجتماعی جامعه اسلامی با تحولات معرفتی است. مذاهب کلامی و رویکردهای روشی متکلمان نیز، به عنوان یکی از مظاهر معرفت دینی درقرو...

15 صفحه اول

نقد کتاب«جنسیت در آرای اخلاقی از قرن سوم پیش از اسلام تا قرن چهارم هجری»

هدف پژوهش حاضر بررسی و نقد کتاب جنسیت در آراء اخلاقی از قرن سوم پیش از اسلام تا قرن چهارم هجری است که گستره زمانی 7 قرن در دو مقطع مهم از تاریخ ایران؛ یعنی باستان و سده‌های نخستین دوره اسلامی را در بر می‌گیرد. مولف در نظر دارد آراء، نظرات، مسائل حقوقی و فقهی که در این حوزه زمانی در باره جنسیت مونث در آثار و متون این دوره یافت می‌شود، به عنوان آراء اخلاقی مشخص و تاثیرات آن را تبیین نماید. از این...

full text

سیر تطور احوال و مقامات عرفانی تا قرن ششم هجری

نام "مقامات" در متون عرفانی معمولا با "احوال" همراه شده است و تفکیک این دو مقوله از یکدیگر، با توجه به نظرات متفاوت عرفا، دشوار است. در فرهنگ اسلامی آنچه احوال و مقامات عرفانی نامیده ­شد ابتدا به صورت مفاهیم ایمانی، اخلاقی و معنوی در قرآن کریم و سنت رسول خدا (ص) مطرح شده بود و به تدریج در عمل اصحاب و تابعین و دیگر مسلمانان راه یافت و به عوامل سیر و سلوک باطنی تبدیل شد و خلعت اصطلاحات عرفانی یاف...

full text

بهداشت در ایران از آغاز تا پایان قرن سوم هجری

برای پی بردن به سیر پیشرفت بهداشت در ایران ذیلا بمطالعه چگونگی این رشته از علوم د رچهار دوره مشخص می پردازیم الف- بهداشت از دوران آریائیها تا هخامنشیان ب- بهداشت در دوران ساسانیان ج- بهداشت درقرون اولیه هجری

full text

نقش شیخ ابواسحاق کازرونی در گسترش اسلام در کازرون (نیمۀ دوم قرن چهارم تا اوایل قرن پنجم هجری)

شیخ ابواسحاق کازرونی در نیمۀ دوم قرن چهارم هجری در خانوادۀ زرتشتی نومسلمانی در کازرون متولد شد. این دوره مقارن با حکومت آل بویه بود که با سیاست تسامح مذهبی از اقلیت‌های دینی حمایت ‌می‌کرد و کازرون از اصلی‌ترین مراکز زرتشتی‌نشین فارس محسوب ‌می‌شد. شیخ ابواسحاق بعد از تحصیل نزد مشایخ فارس، وارد طریقت ابن خفیف (از عارفان بزرگ شیراز) شد؛ چرا که کاربرد عملی این طریقت را در حوزة مذهبی بیشتر منطبق با ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023